سیستم های ایمنی خودرو
تعداد سیستم ها و آپشن های ایمنی که برای کمک به رانندگان طراحی و تعبیه شده در سال های اخیر به شدت افزایش یافته است به طوری که به یاد ماندن اینکه کدام فناوری چه کارکردی دارد بسیار مشکل است. درک نحوه عملکرد این ویژگیها و اینکه چگونه میتوانند به شما در جلوگیری از تصادف کمک کنند، برای تصمیم گیری در مورد اینکه هزینه ای که درقبال آنها پرداخت میکنید به صرفه است یا خیر کلیدی است. تا چند دهه پیش اتومبیلها با هر کیفیت و ساخت هر کشوری از سیستم های ایمنی خودرو بیبهره بودند. اگرچه کیفیت ساخت در کاهش تصادفات و تلفات ناشی از آن نقش مهمی داشت اما با افزایش سرعت خودروها کمبود این سیستم های ایمنی بیش از پیش احساس میشد.
امکانات مختلف ایمنی و رفاهی در صنعت خودروسازی دنیا به مرور ابداع شدند و زمان زیادی لازم بود تا به صورت اجباری مورد استفاده قرار بگیرند. سیستم های ایمنی نسبت به سیستم های فنی ابزارهای جدی تری درنظر گرفته می شوند, چرا که به مرور و با نمایش توانایی های خود، توسط دیگر شرکت های خودروسازی نیز مورد استفاده قرار می گیرند و معمولا بعد از مدتی و اثبات کارایی های آنها، از سوی دولت ها به عنوان استانداردهای اجباری برای نصب روی خودروها، تایید و ضروری می شوند.
سیستم ایمنی فعال
سیستم های ایمنی بسیاری بر روی خودرو تعبیه شده اند که هدف آن ها مانع از بروز تصادف است. این سیستم ها که به سیستم ایمنی فعال معروف اند هنگامی که استارت خودرو زده می شود شروع به فعالیت می کند و از به وجود آمدن تصادفات جلوگیری می کنند. ترمز های خودرو, سیستم کروز کنترل تطبیقی, سیستم های کنترل پایداری, سیستم دید در شب و … از جمله سیستم های ایمنی فعال هستند.
ترمز ضدقفل ABS
از مهم ترین سیستم های ایمنی به کار رفته در خودروها سیستم ترمز ضدقفل است. تا قبل از استفاده این سیستم بر روی خودروها, چرخ های خودرو بر روی سطوح لغزنده در هنگام گرفتن ترمز قفل می شدند و کنترل خودرو از دست راننده خارج می گردید. این سیستم که در واقع مانع از قفل ماندن چرخها پس از ترمزگیری میشود یک سیستم ترمز پیشرفته است و به راننده این امکان را میدهد که در عین فشار شدید پدال ترمز، کنترل خودرو را به راحتی در دست داشته باشد.
سیستم کنترل پایداری خودرو ESP
سیستم کنترل الکترونیکی یا Electronic Stability Program یک فناوری برای ایمنی خودرو می باشد
سیستم ESP شامل قطعه های ترمز ضدقفل (ABS) و سیستم کنترل کشش (TCS) است که با همکاری هم ایمنی خودرو در جاده را فراهم میکند.
سنسورهای فراوانی که بر روی سیستم کنترل پایداری خودرو تعبیه شده بر روی عملکرد فرمان, شتاب و خودرو نظارت کرده و دیتاهای به دست آمده را به رایانه مرکزی میفرستد. این سیستم بهطور دائم ترمزهای ABS، چرخش فرمان و کشش خودرو را بررسی کرده و در صورت تشخیص شتاب و انحراف ناگهانی وارد عمل شده و اجازه چرخش و واژگونی را به خودرو نمیدهد.
سیستم کروز کنترل تطبیقی
کروز کنترل سیستمی است که در زمانی که سرعت خودرو ثابت است باعث حرکت اتوماتیک خودرو می شود و نیازی به دخالت راننده نیست. از طرفی دیگر حفظ فاصله ایمنی و مناسب خودروها از خودروی جلویی یکی از موارد مهم در کاهش تصادفات است اگرچه تنها تعداد اندکی از رانندگان آن را رعایت میکنند. به همین دلیل شرکت های خودروسازی سیستم ایمنی کروز کنترل تطبیقی را برای خودروها طراحی و اضافه کردند که به صورت هوشمند سرعت خودرو را هنگام نزدیک شدن به خودروی جلویی کاهش می دهد.
سیستم پارک خودکار
با استفاده از اسنسور و رادار, خودروهای مجهیز به سیستم پارک خودکار نقاط خالی پارک را جستجو و اندازه گیری می کنند و به صورت خودکار خودرو را به داخل آن هدایت می کنند. این سیستم پس از پیدا کردن جای مناسب به راننده پیغام می دهد و پس از انتخاب راننده برای پارک خودرو, سیستم پارک خودکار از راننده میخواد دیگر به فرمان دست نزند و فقط با استفاده از گاز و ترمز تا همان مقداری که سیستم پارک خودکار مشخص می کند خودرو را کنترل کند.
نکته ای که وجود دارد این است که این سیستم کاملا اتومات و خودکار نیست ولی موجب می شود که شما پارک راحت تری را تجربه کنید.
ترمز ضروری خودکار یا AEB
این سیستم با استفاده از دوربین های جلو و رادارها, در مورد برخورد قریب الوقوع با وسیله نقلیه، عابر پیاده یا شی دیگری هشدار می دهند و اگر راننده اقدامی انجام ندهد, از طرف راننده ترمز می کنند. یکی از معایب سیستم ترمز ضروری خودکار این است که همیشه به اندازه کافی محکم یا زود ترمز نمیکنند تا از برخورد به طور کلی جلوگیری کنند، بنابراین رانندگان نباید به این سیستم به صورت کامل اعتماد کنند.
سیستم نوربالا اتوماتیک (AHB)
سیستم نوربالا اتوماتیک توسط سنسوری که در جلوی خودرو نصب است کار می کند, به صورتیکه توسط این سنسور تشخیص می دهد که خودرویی در جلوی شما در حال تردد است یا خیر, زمانیکه خودرویی چه در لاین موافق و چه در لاین مخالف وجود داشته باشد و فاصله اندکی با خودروی شما داشته باشد و نوربالای خودروی شما باعث کاهش دید آن خودرو شود, این سیستم به صورت خودکار نوربالا را خاموش کرده و زمانی که فاصله دیگر خودروها با شما بسیار باشد و یا سیستم خودرویی در اطراف شما تشخیض ندهد برای افزایش میدان دید شما نوربالا را روشن خواهد کرد.
سیستم تشخیص نقطه کور
سیستم تشخیص نقاط کور با استفاده از سنسورهایی که در درون سپر خودرو قرار گرفته است زمانی که هر وسیله ی نقلیه ای در تقاط کور خودرو قرار بگیرند آن را تشخیص داده و آن را به راننده هشدار می دهد. چراغ هشدار این سیستم یا بر روی آینه جانی خودرو قرار دارد که در صورت وجود خطر شروع به چشمک زدن می کند و یا با لرزش فرمان خطر را به راننده هشدار میدهد. بعضی از سیستمهای هشدار نقطه کور دارای هشدار چرخش هستند و وقتی هنگام عوض کردن لاین و یا چرخش به چپ و یا راست، خودرویی در نقطه کور وجود داشته باشد، به راننده هشدار میدهد.
سیستم مانیتور و بررسی شرایط راننده
این نوع سیستم راننده را زیر نظر دارد تا از تصادفات ناشی از خواب آلودگی و حواس پرتی هنگام رانندگی جلوگیری کند. این سیستم از سنسورهایی برای نظارت بر حرکات خودرو و بررسی فرمان استفاده میکنند تا مشخص شود که راننده با دقت رانندگی میکند یا خسته است یا پیامک ارسال میکند و در صورت خواب آلودگی یا پرت شدن حواس راننده، هشدارهای لازم را به راننده می دهد.
سیستم هشدا برخورد از جلو
سیستم هشدار برخورد از جلو یا FCW سیستم ایمنی است که با رعایت حداقل فاصله بین دو خودرو مانع از کم شدن فاصله و نزدیک شدن به خودروی روبه رو می شود. مشابه کروز کنترل تطبیقی، سیستمهای هشدار برخورد رو از جلو از رادار، دوربین یا هر دو برای رصد جاده پیش رو برای مشاهده وسیله نقلیه ای با سرعت کم متوقف شده استفاده میکنند. در صورت عدم اقدام به موقع راننده برای ترمز, این سیستم با سیستم ترمز اضطراری اتومات همراه شده و مانع از بروز تصادف خواهد شد.
سعی کنید همیشه در حین رانندگی محتاط عمل کنید و فاصله ایمنی با سایر وسایل نقلیه رعایت کنید. با این حال تزمط ناگهانی ممکن است در بسیاری از شرایط نیاز باشد. هشدار برخورد به جلو به گونه ای طراحی شده است که شما را از خطری که پیش رو دارید آگاه کند تا بتوانید به موقع اقدام کنید. اگر سیستم به شما هشدار داد، خود را برای ترمز یا هدایت سریع آماده کنید.
سیستم هشدار خروج از خط
سیستم هشدار خروج از خط یا LDW یک سیستم ایمنی فعال است که از طریف دوربین و رادارهای تعبیه شده در قسمت جلویی خودرو, در صورتیکه خودرو از خطوط مشخص شده در جاده عبور کند و یا منحرف شود، سیستم هشدار خروج از خطوط جاده فعال می شود و با هشدار صوتی و در برخی از خودروها بصورت بصری راننده را از انحراف از خطوط آگاه میسازد.
سیستم دید در شب
ویژگی دید در شب هنوز یک ویژگی کمک راننده گسترده نیست. در حال حاضر، سیستمهای دید در شب بر روی خودروهای لوکس برندهایی مانند آئودی، بیامو، کادیلاک و مرسدس بنز ارائه میشوند و از دوربینهای ترموگرافی در جلوی خودرو برای تماشای عابران پیاده، حیوانات و وسایل نقلیه استفاده میکنند که به راحتی در تاریکی توسط چشم غیر مسلح دیده نمیشوند.
این سیستم هانطور که از نامش پیداست تنها در شب ها فعال است و از برخورد احتمالی خودرو با موانع جلوگیری می کند.
سیستم تشخیص عابر پیاده
برای محافظت از عابران پیاده یا دوچرخه سوارانی که در لاین های مشترک سواری می کنند, برای بسیاری از خودروهای مدرن سیستم تشخیص عابرین پیاده تعبیه شده است. در صورتی که این سیستم حس کند امکان برخورد با عابر پیاده وجود دارد، به طور خودکار ترمز می کند..
سیستم هشدار موانع عقب
با استفاده از همان مبدلهای اولتراسونیک مانند سیستم حسگر پارک خودرو یا سنسورهایی که برای نظارت بر نقاط کور استفاده میشوند، هشدار موانع عقب میتواند به راننده وسایل نقلیه یا عابران پیاده که از کناری به عقب خودرو نزدیک میشوند هشدار دهد. این ویژگی به ویژه در هنگام خروج از پارکینگ در مکان های شلوغ مفید است. برخی از خودروها نیز در صورت احساس احتمال برخورد، ترمز را به طور خودکار برای توقف خودرو اعمال می کنند.
سیستم رانندگی نیمه خودکار
مانند سیستم Autopilot تسلا، ProPilot Assist نیسان و Super Cruise کادیلاک، حالتهای رانندگی نیمه خودران ویژگیهای مفیدی هستند که برای کمک به کاهش خستگی راننده طراحی شدهاند. اگرچه این ویژگیها ماشین شما را به یک وسیله نقلیه کاملاً مستقل تبدیل نمیکنند، اما بیشتر از کروز کنترل تطبیقی ساده، رانندگی را انجام میدهند. به عنوان مثال، هر دو سیستم تسلا و کادیلاک به وسیله نقلیه اجازه میدهند تا خود را در بزرگراه هدایت کند و با حفظ سرعت تعیین شده، خود را در خط مورد نظر متمرکز کند. برخی از سیستم ها حتی در صورت نیاز، به صورت خودکار یا اگر راننده چراغ راهنما را فعال کند، مسیر را تغییر می دهند.
سیستم تشخیص علائم راهنمایی و رانندگی
یکی دیگر از سیستمهای مبتنی بر دوربین، تشخیص علائم راهنمایی و رانندگی، به دنبال علائم جادهای مانند محدودیت سرعت اعلام شده است و اطلاعات را به عنوان یادآوری به راننده ارائه میکند. برخی از سیستم ها همچنین می توانند علائمی را که نشان دهنده محدودیت در عبور و مرور و سایر هشدارهای جاده هستند را نیز تشخیص دهند.
تمامی سیستم های معرفی شده مربوط به سیستم های ایمنی فعال خودرو بودند.
در ویدیو زیر عملکرد تعدادی از سیستم های ایمنی خودرو را می توانید مشاهده نمایید.
سیستم ایمنی غیر فعال
سیستم های ایمنی غیر فعال بیشتر در هنگام تصادفات فعال می شوند و هدف آن ها کاهش تلفات و صدمات به سرنشینان خودرو است. کمربندهای ایمنی, کیسه های هوا, فیوز قفل کن و …. از جمله سیستم های ایمنی غیرفعال هستند.
کمربند ایمنی
کمربند ایمنی یک وسیله محافطتی است که جزو اولین اختراعات برای ایمن سازی خودرو بوده که در جهت جلوگیری از جابه جایی ناگهانی سرنشینان خودرو به دلیل توقف یا برخورد با مانع یا افزایش شتاب خودرو به دلیل برخورد از عقب به کار میرود.
کیسه هوا
بعد از به کارگیری کمربند ایمنی, مشخص شد که این وسیله به تنهایی قادر به ایمن سازی راننده و سرنشینان در برابر خطرات نیست. همین امر سبب شد وسیله ی دیگری برای ایمن سازی و تکمیل کمربند ایمنی تولید شود. کیسه های هوا از زمان معرفی تا کنون تغییرات بسیاری داشته اند و ارتقا یافته اند و همچنان روند پیشرفت را طی می کنند.
کیسه های هوا به جهت نرمی باعث می شوند انرژی کمتری به افراد داخل خودرو وارد شود.و اعضای بدن سرنشینان با سرعت کمتری حرکت کنند.
سیستم های رفاهی خودرو
سیستم های رفاهی خودرو با توجه به شرکت خودرو سازنده و هزینه ای که برای خودرو میپردازید متفاوت است. اما از مهمترین آن ها سقف های متحرک (سانروف و پانارومیک), صندلی مجهیز به تهویه مطبوع, حافظه صندلی متناسب با هر راننده, سیستم موقعیت یاب جهانی, شارژ بی سیم تلفن همراه را می توان عنوان کرد.